Առաջին համաշխարհային պատերազմի ժամանակ Հայաստանին, թե Թուրքիայի, և թե Ռուսաստանի կողմից տարբեր առաջարկներ են արվել իրենց կողմից կռվելու նրանց աջակցելու։ Օսմանյան Թուրքիան կատարել էր պաշտոնական իրեն աջակցության առաջարկներ, իսկ Ռուսատանը միայն խոսքերով է որոշ խոստումներ տվել, դե իսկ հայերին հատկապես, հայ բուրժուազիային պետք չէր երկար-բարակ մտածել թե ու կողմից լինել կամ ում աջակցել։ Հայերը միշտ ցանկացել են և հիմայել շատերը դեռ կարծում են, որ Հայստանի փրկությունը և Հայստանին միայն կարող են օգնել այլ պետություններ։ Բնականաբար հայերը կատարել էին որոշ հաշվարկներ և նրանց հաշվարկներով հաղթողը Անտանտն էր և ճիշտ է հաղթեց Անտանտը բայց Թուրքիան իր պարտությամբ իր ետևից նայև ծանր դրության մեջ գցեց Կովկասը և Ռուսաստանը։
1915-16թվ-ին երբ ռուսներ կարողացան գրավել Արմ. հայաստանի մեծ մասը, այնտեղ այլևս հայեր չէին մնացել։ ԵՎ ասում են, որ Թուրքերը ռւսներին թողեցին Հայաստան առանց հայերի, և այս ամենի մեջ հաճախ հենց հայերին են մեղադրում, քանի որ փաստերը այնպես են դասավորված, որ հայերը թուրքերի կողմից ոչնչացվել են Անտանդի տաշնակից լինելու պատճառով։ Հայերը Օսմանյան Թուքիայում լավ չեն ապրել հայերի գերակշռող մասը գյուղացիներն էին, համեմատաբար լավ էին ապրում հոգևորականները կամ բարձրաստիճան պաշտոնյաները։
«Хлеб — это самый великодушный подарок природы, еда, которую нельзя заменить ничем другим».
Антуан-Огюст Пармантье (1737–1813), французский агроном и фармацевт
Хлеб — самый главный из зерновых продуктов на армянском столе. Среди всех видов хлеба место одного из наиболее распространённых и самых любимых у армян занимает лаваш. Этот плоский, тонкий, овальной формы хлеб размером примерно до 1 м в длину, около 0,5 м в ширину и весом не более 250 грамм выпекают из пшеничной (а в прошлом иногда и из особого сорта ячменной) муки в традиционных печах — тонирах.
Лаваш готовят из кислого недрожжевого теста. В тесто для лаваша добавляется специальная закваска (обычно кусочек теста от предыдущей выпечки). Готовое тесто раскатывают скалкой на традиционном низком круглом или четырёхугольном столике. Затем тонко раскатанное тесто натягивается на специальную «подушку» и налепляется на раскалённые внутренние стенки тонира. Через 30–35 секунд пропечённый хлеб вытаскивается специальным железным прутом с острым загнутым концом.
Выпечка хлеба — весьма трудоёмкое занятие. В старину тесто для лаваша месила старшая в доме женщина, а раскатывала его невестка, передавшая раскатанное тесто свекрови для выпечки. В этом процессе нередко принимали участие родственницы и соседки. Готовый хлеб соответственно делился между ними. Поскольку лаваш не теряет своих вкусовых качеств практически неограниченное время, его выпекают впрок, а в некоторых областях с суровой зимой, например, в Арарате, Арагацотне, Шираке и Гехаркунике, — сразу на несколько месяцев. В этом случае его высушивают, складывают в стопки, укрывают и хранят в прохладном помещении. Чтобы восстановить мягкость и вкус такого хлеба, его достаточно сбрызнуть водой и завернуть на 20–30 минут в полотенце.
В лаваш можно завернуть сыр, мясо, зелень, соленья (так получается армянский бутерброд — бртуч), ана Пасху в лаваш заворачивают яйцо с тархуном. Армяне любят крошить сухой лаваш в суп и наваристый бульон, а мясные и овощные блюда нередко подают на лаваше и даже переносят завёрнутыми в него.
В Армении есть и другие виды национального хлеба, например, матнакаш и бокон. Их выпекают главным образом в лесных районах, причём как в тонирах, например, в Арцахе и Сюнике, так и в подовых печах — в Лори и Тавуше. В этих районах печи растапливаются дровами. Такой хлеб можно хранить только несколько дней, а чтобы восстановить свежесть, его слегка сбрызгивают водой, а затем подогревают.https://www.youtube.com/embed/Vrv9lwD_g10?wmode=transparent&enablejsapi=1&version=3&rel=1&showsearch=0&showinfo=1&iv_load_policy=1&fs=1&hl=ru&autohide=2
С хлебом связано много традиций, определяющих особое отношение армян к нему. Например, хлеб не полагалось резать ножом, его можно было только отламывать рукой, чтобы он не потерял свою «способность» поддерживать изобилие в доме. В народе верили, что если «отрезать чей-то хлеб», то можно «лишить человека благосостояния». Перед тем как съесть кусок хлеба, старики подносили его ко лбу. Грешно было ронять хлеб на землю, наступать на него или оставлять на земле крошки, иначе они могли попасть к злым духам, которые, по древнему поверью, там жили. Если же хлеб всё-таки падал на пол, то его с извинениями поднимали, целовали и, попросив у Господа прощения, клали обратно на стол. Увидев обронённый кем-то кусок хлеба на земле, с таким же извинением его нужно было положить на любое возвышенное место, где птицы могли бы его склевать. Хлеб, как символ благополучия, играл большую роль в обрядах жизненного цикла.
Рекламаabout:blankПОЖАЛОВАТЬСЯ НА ЭТО ОБЪЯВЛЕНИЕ
Хлеб у армян, составляя основную часть рациона, входит в общее понятие «еда»: «есть (вообще)» и «есть хлеб» — синонимы в армянском языке, а слова «завтракать», «обедать» и «ужинать» часто заменяют словами «hац утел» («хлеб есть»).
Случилось так, что в одном из боёв царь Арам попал в плен к ассирийскому владыке Навуходоносору. А поскольку это ещё не означало безоговорочную победу одного над другим, Навуходоносор поставил условие:
— Десять дней ты не будешь есть хлеба. А на одиннадцатый — сразишься со мной в стрельбе из лука. И если победишь, значит ты сильнее меня, и я тебя отпущу.
Арам думал всю ночь, а наутро попросил, чтобы ему из армянской армии, стоящей у границ Ассирии, принесли самый красивый шит. Навуходоносор не возражал, и гонцы ассирийского царя пришли к армянам и передали просьбу Арама. Всю ночь слуги царя гадали, зачем тому понадобился щит. А смекнув, спрятали в него тонкий лаваш и передали гонцам.
Никто из ассирийцев не слышал о лаваше — попробуй догадайся, что хлеб можно спрятать за медной обшивкой! Арам, увидев щит, только покачал головой:
— Нет, он недостаточно хорош. Можно принести другой?
И гонцы каждый день до истечения условного срока ездили к границе и снова и снова приносили Араму вместе с новым щитом лаваш. На одиннадцатый день Арам и Навуходоносор вышли на стрельбище. Навуходоносор был уверен, что Арам, оставшись без хлеба, пал духом и утратил силу. Но вот чудеса — Арам вышел победителем в состязании и с честью возвратился в свою страну! Лаваш спас его. Вернувшись на родину, царь повелел, чтобы с этого времени в Армении вместо других хлебов пекли только лаваш.
Хлеб — бессменный участник армянских народных преданий, традиций, ритуалов, праздников. В старину согласие на сватовство скреплялось разорванным пополам листом лаваша, одна часть которого оставалась у невесты в доме, а другая уносилась в дом жениха. На Новый год обязательно выпекали свежий хлеб, независимо от имеющихся запасов. Женщины, выпекая хлеб, гадали также на домочадцев: пекли именные хлебцы в виде человечков (они назывались Асил-Басил). Если человечек выпекался хорошо — год должен был стать удачным для члена семьи.
Сейчас, конечно, хлеб чаще покупают в магазине, хотя по-прежнему предпочитают, особенно по праздникам, хлеб домашней выпечки. Заметные изменения в хлебопечении стали происходить, начиная с тяжёлых в экономическом отношении 1990-х годов. Так, во многих сельских семьях хлеб для повседневного использования стали выпекать не только в тонирах, но и электрических печках-духовках, что обходится дешевле, хотя и отражается на его вкусовых качествах. Рыночные отношения привели к тому, что сейчас пекут лаваш на заказ, практически во всех селах появились частные пекарни, где хлебопеками иногда работают и мужчины.
Подготовлено по материалам: 1. Армяне / отв. ред. Л.М. Варданян, Г.Г. Саркисян, А.Е. Тер-Саркисянц ; Ин-т этнологии и антропологии им. Н.Н. Миклухо-Маклая РАН ; Ин-т археологии и этнографии НАН РА. — Москва : Наука, 2012. — (Народы и культуры). 2. С. Саркисян. Вкусное путешествие по Армении. — Москва : ИД «Флюид ФриФлай», 2016. 3. Армянская кухня. — Москва : Эксмо, 2014.
Առօրյա կյանքում հաճախ են հանդիպում թունավորման տարբեր դեպքեր։ Որոշ դեպքերում թունավորումները զարգանում են շատ արագ եւ պահանջում են անհապաղ առաջին օգնություն։ Կլման ճանապարհով անցնող թույները մարդու օրգանիզմ են թափանցում մարսողական համակարգի միջոցով։ Դրանցից են օրինակ ալկոհոլը, դեղամիջոցները։ Այս խմբի թույները կարող են պարունակվել նաեւ սննդամթերքում, որոշ բույսերի, պտուղների մեջ։
Սննդային թունավորումներից ամենատարածվածը մանրէային թունավորումներն են։
Թունավորման պատճառ են դառնում սննդում գտնվող ախտածին մանրէների արտադրած թունավոր նյութերը։ Մանրէային թունավորումներ ավելի հաճախ են հանդիպում ապխտած մսի, երշիկի, ձկնեղենի, կաթնամթերքի, ձվի, տնային պայմաններում պատրաստված պահածոների ընդունման արդյունքում։ Սննդային մանրէային թունավորման դեպքում տուժածի մոտ լինում է սրտխառնոց, փսխում, լուծ։ Տուժածը բողոքում է որովայնի ցավերից, գլխացավից, գլխապտույտից։ Նրա մարմնի ջերմաստիճանը կարող է բարձրանալ։ Բնականաբար նա ունենում է հիվանդագին տեսք, թույլ է լինում։
Ի՞նչ անել / Կլվող թույներով թունավորման դեպքում ամենաարդյունավետ օգնությունը արհեստական փսխում առաջացնելն է։ Դրա շնորհիվ տուժածի մարսողական համակարգից դեռևս չներծծված թույները դուրս են բերվում։ Արհեստական փսխում առաջացնելու համար տուժածին հարմար նստեցրեք, կողքին ունեցեք որեւէ թաս, որի մեջ նա կարող է փսխել։ Տուժածին խմեցրեք 2-3լ գոլ ջուր։ Ցանկալի է ջրի յուրաքանչյուր լիտրի մեջ ավելացնել 1 գդալ կերակրի սոդա։ Ջուրը խմելուց հետո տուժածի մոտ առաջացրեք փսխում` մատով, փայտիկով կամ գդալի պոչով սեղմելով լեզվարմատը։ Փսխելիս տուժածի գլուխը պետք է մի քիչ առաջ թեքված լինի։ Ցանկալի է փսխման ընթացքում պահել տուժածի գլուխը` ձեռքով բռնելով նրա ճակատը։ Երբեք մեջքի վրա պառկած վիճակում տուժածի մոտ փսխում մի’ առաջացրեք, քանի որ դա կարող է շնչուղիների խցանման պատճառ դառնալ։ Փսխումից հետո տուժածը պետք է ողողի բերանը։ Կրկնեք արհեստական փսխումը 4-5 անգամ։ Սննդային թունավորումների դեպքում տուժածը կարող է ունենալ լուծ եւ փսխում, որոնց հետեւանքով հաճախ նկատվում են ջրազրկման երեւույթներ։ Դա հատկապես վտանգավոր է երեխաների ու տարեց մարդկանց համար։ Տուժածի ջրազրկման մասին է վկայում ծարավի զգացումը, բերանի չորությունը։ Ջրազրկված տուժածի անոթազարկը հաճախանում է, թուլանում է մաշկի առաձգականությունը, ձայնը նվաղում է, հնարավոր են ցնցումներ։ Այս նշաններից անգամ մեկ-երկուսի ի հայտ գալու դեպքում պետք է շտապ լրացնել հեղուկի եւ աղերի կորուստը։ Դրա համար տուժածին տվեք ջրազրկման բուժման համար նախատեսված լուծույթներ, օրինակ ռեհիդրոն, օրալիտ` պահպանելով դրանց պատրաստման եւ օգտագործման կանոնները։
Արհեստական փսխում չի կարելի առաջացնել, եթե թույնը քայքայիչ նյութ է կամ նավթային հիմք ունի։ Այս դեպքերում թույնի խտությունը նվազեցնելու համար տուժածին մեծ քանակությամբ հեղուկներ տվեք։ Կարող եք տալ նաեւ մածուն։ Արհեստական փսխում չի կարելի առաջացնել նաեւ այն դեպքերում, երբ տուժածը սրտային հիվանդ է, հղի կին է կամ անգիտակից վիճակում է։Թունավորման դեպքում ահազանգեք շտապ օգնություն։ Ցանկալի է, որ փսխուքը եւ թունավորման պատճառ դարձած նյութը, օրինակ պահածոն, փակած ամանով ուղարկեք հիվանդանոց։
2, Ծանոթանալ Թեմա 3-ի նյութի հետ, 24-31 էջեր; Դասի մի մասը նախորդ անգամ ձեզ հետ քննարկել եմ3․ Բլոգում պատասխանել 31 էջի հարցերին
Ինքնագնահատման հարցեր
Որո՞նք են հաջողության 3 գործիքները։ Տեսլական, նպատակ, ռազմավարություն
Ի՞նչ է տեսլականը, և ինչո՞ւ է այն անհրաժեշտ գործարարին։ Տեսլական կազմելու և ունենալու շնորհիվ կազմակերպությունը պատկերացնում է կազմում թե ինչ տեսք է ունենալու կազմակերպությունը ապակայում՝ մոտ 5-10 տարուց։ Տեսլականը գործարարին օգնում է հասկանալ և դնել հստակ կանոններ թե ինչ է իրեննից ներկայացնելու կազմակերպությունը x տարի հետո։
Ի՞նչ է նպատակը. ներկայացնել նպատակի սահմանման 5 չափորոշիչները։ Նպատակն այն վերջնական ցանկալի արդյունքն է, ինչի իրագործմանը ձգտում է գործարարը: SMART-Specific, Miserable, Achievable, Realistic, Time Constrained։
Ի՞նչ է ռազմավարությունը, ինչո՞ւ է այն անհրաժեշտ գործարարին։ Ռազմապարությունը հստակ քայլերի և քայլերի հաջորդականութան մշակումն ու կիրառումն է, որի շնորհիվ կազմակերպությունը պետք է հասնի իր նպատակին։
Ո՞րն է Ադաիրի 3 շրջանների մոդելը, ո՞ւմ համար է այն կիրառելի։ Ադաիրի երեք շրջանների մոդելը լիդերներին օգնելու գործիք է ։ Այս կանոնների և այ գործիքի շնորհիվ լիդերները կարող են կետ առ կետ հասկանալ թե իր խմբում ինչ խնդիրներ են առկա, որի պատճառով ոչ այնքան ռացիոնալ կամ ոչ այնպես է ընթանում աշխատանքը ինչը պետք է հաջողության հասնելու համար։
Ո՞րն է Ադաիրի 50:50 կանոնը։ ՀԱջողության 50%-ը գալիս է անձի մոտիվածվածութունից, իսկ 50%-ը միջացայրից հաատկապես լիդերից։
Արևմտահայերենից փոխադրի՛ր արևելահայերենի։Օձ շատ կա այս ձորերը, մանավանդ՝ ցերեկի ժամերուն։ Երբ արևը կհրդեհե այս երկաթագույն ժայռերը, սեփսև քռաները, սպիտակ ավազները, իրենց բուներեն դուրս կսողան։ Կգրգռվին, վրադ նետվելու պատրաստ։ Բնությունը իր բոլոր գույները թափեր է անոնց վրա։ Դեղին օձեր կան, քրքրումի գույնովը։ Սեփսևեր կան, եռացող կուպրի գույնովը։ Ոսկիի, շողակնի պես վառողները կան՝ կարմիր բիծերով։ Խայտաբղետները կան՝ կանաչ ու կապույտ օղակներովը, երկճյուղ բերաններով, դժնե աչքերով, որոնք քեզի կնային, սուր ատամնաշարով, ասեղի պես վերջավորող լեզուներով։ Լեղապատառ կըլլաս, երբ հանկարծ կհայտնվին թուփի մը տակեն, քարերուն արանքեն։ Կամ երբ մինչև ծունկերդ կմերկանաս, գետեն կանցնիս։ Եղեգնուտներուն մեջեն ջուրը կցատկեն քեզ հետ միասին։ Պարծենկոտներուն մի հավատաք, որոնք «մենք չենք վախնար» կըսեն։ Կստեն։ Աստիճան մը պաղարյունդ կպահես, կհավասարակշռես ինքզինքդ, երբ կանխավ կնշմարես, կպատրաստվիս։ Բոլո՛ր ոտնավորները կսոսկան անոնցմե։ Ես կտեսնեի, թե ինչպես էշ մը, ջորի մը, ձի մը ահազանգի կմատնվի, երբ գլուխը տոպրակը իր կերը կուտե, կամ կարածի, ու օձ մը կտեսնե: Եզերը, կովերը կցնցվեին, կֆշային, ետ կքաշվեին՝ ճամբա տանելու, որ երթա։ Այծերու, մաքիներու ամբողջ հոտը կփախեր ահաբեկ՝ դաշտին կամ ձորին հեռավորությունները։ Ոզնին ու կրիան չէին ազդվեր։ Չէին փախեր։ Ապահով էին։ Ոզնին իր փուշերը կցցեր։ Կրիան իր ոսկորե պատյանը կքաշվեր։ Օձը ի՞նչ կրնար ընել։
Ես Երզնկյան Արմենուհին եմ, ծնվել եմ 2006 թվականի մարտի 17-ին քաղաք Երևանում։ Սովորել եմ՝ Դավիթ Հովսեփյանի անվան համար 191 հիմն. դպրոցում 2012-2021 թ.։ Սովորում եմ՝<<Մխիթար Սեբաստացի կրթահամալիր>> քոլեջ, հագուստի մոդելավորման բաժին 2021-ից առ այսօր։ Ընտրել եմ հագուստի մոդելավորման բաժինը որովհետև մանկուց սիրել եմ նկարել, և հիմա ուզում եմ ստեղծել մորաձև զգեստներ։ Տիրաապետում եմ հայերեն, ռուսերեն լեզուներին։ Սիրում եմ նկարել, երաժշտություն լսել, զբոսնել
«Մոտիվացիա» տերմինը նկարագրում է, թե ինչու է մարդը ինչ-որ բան անում: Դա մարդկային գործողությունների շարժիչ ուժն է: Մոտիվացիան այն գործընթացն է, որը նախաձեռնում, առաջնորդում և պահպանում է նպատակաուղղված վարքագիծը:
Օրինակ, մոտիվացիան այն է, ինչ օգնում է ձեզ կորցնել ավելորդ քաշը կամ դրդում է ձեզ ստանալ այդ առաջխաղացումը աշխատավայրում: Մի խոսքով, մոտիվացիան ստիպում է ձեզ գործել այնպես, որ ձեզ մոտենա ձեր նպատակներին: Մոտիվացիան ներառում է կենսաբանական, հուզական, սոցիալական և ճանաչողական ուժերը, որոնք ակտիվացնում են մարդու վարքը:
Մոտիվացիան ներառում է նաև գործոններ, որոնք ուղղորդում և պահպանում են նպատակաուղղված գործողությունները: Թեև նման դրդապատճառները հազվադեպ են ուղղակիորեն դիտարկելի։ Արդյունքում, մենք հաճախ պետք է եզրակացնենք, թե ինչու են մարդիկ անում այն, ինչ անում են՝ հիմնվելով դիտարկելի վարքագծի վրա:
Իմացեք մոտիվացիայի տեսակները, որոնք գոյություն ունեն և ինչպես ենք դրանք օգտագործում մեր առօրյա կյանքում: Եվ եթե թվում է, թե կորցրել եք ձեր մոտիվացիան, մի անհանգստացեք: Մենք նաև կիսում ենք մի քանի ուղիներ՝ զարգացնելու կամ բարելավելու ձեր ինքնամոտիվիացիայի մակարդակը:
Մոտիվացիայի տեսակները Մոտիվացիայի երկու հիմնական տեսակները հաճախ նկարագրվում են որպես արտաքին կամ ներքին:
Արտաքին մոտիվացիան առաջանում է անհատի դրսից և հաճախ ներառում է արտաքին պարգևներ, ինչպիսիք են գավաթները, փողը, սոցիալական ճանաչումը կամ գովասանքը: Ներքին մոտիվացիան ներքին է և բխում է անհատի ներսից, ինչպես, օրինակ, բարդ խաչբառ անելը զուտ խնդրի լուծման համար բավարարվածության համար:
«Հաղորդակցման հմտություններ և աշխատանքային գործունեության հիմունքներ» առարկայի շրջանակներում իրականացվող նախագիծ:
Թեմա Մասնագիտական ոլորտի գործունեության ուսումնասիրություն: Աշխատանքային ընթացք: Ուսումնասիրե՛ք Ձեզ հետաքրքրող մասնագիտական ոլորտը, գրեք նկարագրական- վերլուծական նյութ, որը իր մեջ կներառի ստորև նշված կետրերը: Նախագծի արդյունքնները հրապարակեք բլոգի համապատասխան բաժնում:
Իմ նախընտրած մասնագիտական ոլորտը: Ինչո՞ւ եք ընտրել այդ մասնագիտությունը, ի՞նչն է ինձ մոտիվացրել:
Ես երկար ժամանակ է զբաղվում եմ նկարչությամբ, դեռ փոքրուց սիրում եմ նկարել և ընտրեցի այս մասնագիտությունը
Ո՞ր հաստատություններն են այս ոլորտի համար մասնագետներ պատրաստում:
Որտե՞ղ կարելի է գտնել աշխատանք (էլեկտրոնային ցանկը պետք է կազմված լինի 7 և ավելի գործող գործակալություննրի էլեկտրոնային հղումներից):
Այս ոլորտի հայտնի կազմակերպությունները:
Տվյալ մասնագիտության պահանջարկը աշխատաշուկայում: Վճարվող աշխատավարձի չափը (առավելագույն, միջին և նվազագուն):
Այս ոլորտում հաջողությունների հասած հայտնի մարդիկ:
Ձեր նախընտրած ոլորտի որևէ մասնագետի հետ անցկացրեք հարցազրույց, տեսագրեք, ձայնագրեք և արդյունքները հրապարակեք:
Նշեք, թե ինչ աղբյուրներից եք օգտվել նախագիծը իրականացնելիս:
Նախագծի նպատակն է սովորողներին հնարավորություն տալու ավելի մանրամասն ուսումնասիրելու մասնագիտական ոլորտը, նրա առավելություններն ու թերությունները: Կատարած աշխատանքը օգտակար է նաև այլ սովորողների համար՝ մասնագիտական կողմնորոշման տեսանկյունից:
